Świetną książkę ostatnio dorwałem na
scribd.com. (Po co ja wam to w ogóle mówię? No nic, muszę jednak trochę dbać o poziom, skoro wciąż nie zdecydowałem się zlikwidować tego blogasa. Figle są fajne, ale czasem musi być i coś innego.) No więc nazywa się to:
From Plato to NATO: The Idea of the West and Its Opponents... (Naprawdę mam wam to tłumaczyć? Zgroza, ale złożę to na karb waszego niekłamanego patriotyzmu, zatem: "Od Platona do NATO: Idea Zachodu i jej przeciwnicy".)
Wydane to zostało w roku 1998, autor jest duńsko-amerykański i nazywa się David Gress. Na razie przeczytałem jakieś 20 procent, ale niczym mnie gość nie wkurzył, a sporo zaimponował. Na przykład tym, że tam jest całkiem często nawiązywane do Spenglera - tak, tego naszego! - i nie tylko najmniejszego splunięcia w jego stronę, co już samo w sobie byłoby w tych czasach chwalebne, ale Spengler po prostu stanowi istotną część wywodu, jest traktowany b. poważnie i naprawdę przychylnie. Dla mnie to rewelacja, już samo to.
Tytuł tej książki może mylić, sugerując dokładnie to, co ona robiera na czynniki i właśnie krytykuje... Czyli tę liberalną (o czym się tam bez przerwy mówi, to nie jest moje wrzucanie czegokolwiek na siłę) ideę Historii, że to ona niby cały czas do przodu, globalnie, mimo czasem drobnych i chwilowych lokalnych zawirowań, w stronę coraz to większej Wolności, Praw Człowieka, Dobrobytu...
Tego wszystkiego, co tak dobrze znamy z tej Propagandy, którą chłepcemy, chcemy tego czy nie, codziennie, i którą już nauczono nas traktować jako coś innego, niż Propaganda właśnie. (Czyli? Czyli jako Rozrywkę, Edukację, Po-Prostu-Zwykłą-Ludzką-Przyzwoitość, Kulturę, Dobre Obyczaje... Itd.) Krótko mówiąc cała Historia miałaby płynąć z nieludzką wprost konekwencją tak, by się zrealizować w LIBERALNEJ amerykańskiej współczesności... Która oczywiście może i powinna być jeszcze udoskonalana, ale na razie stanowi absolutny szczyt tego co było.
Ten pogląd wabi się po angielsku
The Grand Narrative ("Wielka/Wzniosła Narracja" dla niedouczków
out there), jest tego sporo nieco się od siebie różniących wersji, ale w sumie, mówię wam ludzie, jako niedoszły akademicki historyk i człek, który się historią zabawia od pół wieku, przerażające jest ile tego cieknie do nas "z góry", po prostu "jako Historia - obiektywna, naukowa, bez żadnych tam ideologicznych czy religijnych odchyleń..."
Prawie każda mniej lub bardziej popularna książka o Historii, plus część czysto akademckich, stręczy nam właśnie tę wizję, jako coś absolutnie oczywistego. Natomiast pan Gress, gdyby ktoś jeszcze sam na to nie wpadł (np. czytając Ardreye, Spenglery i Pany T.) pokazuje nam dobitnie, że to zostało pracowicie stworzone, posklejane z różnych tam... W konkretnym (nawet nie zawsze podłym, bo mówimy o nieco dawniejszych czasach, kiedy jeszcze Merkele i Gersdorfy nie grasowały tak bezczelnie) celu...
I to jest naprawdę bardzo intersujące, jak ten nasz Gress to wszystko przedstawia, przciwstawiając temu m.in. naszego Boskiego Spenglera... (Swoją drogą, dopiero w tej książce znalazłem parę drobiazgów, drobiazgów powtarzam, sugerujących, że nowe badania, archeologiczne itd., mogłyby nieco podważyć niektóre, fakt, że na ogół mniej istotne dla całości, tezy Speglera. Choć sam Gress nic takiego nie mówi, to całkiem moje refleksje.)
Co jeszcze...? Może to, że tam, w tej książce znaczy, jest nawet pośrednio obecna nasza druga Wielka Miłość, mianowicie Robert Ardrey. Konkretnie go autor nie wymienia, ale mówi o filmach na tamat upadku Cesarstwa Rzymskiego, i powiada, że "niewątpliwie najwybitniejszym był Ben Hur". Scenariusz zaś do owego Ben Hura jest dziełem Ardreya właśnie, i za niego chyba zresztą dostał tego Oscara za scenariusz.
Swoją drogą z Ben Hura widziałem tylko końcową część, może tak z jedną trzecią, ale wydał mi się to film o bardzo chrześcijańskiej wymowie, w dodatku w sposób absolutnie nienachalny, co mi mocno zainponowało. Kiedyś będę to musiał chyba obejrzeć w całości, co najmniej z powodu Ardreya. (Innym znanym filmem z nienachalnym chrześcijańskim przekazem jest dla mnie "Czerwona Oberża". B. dobry film! Takoż "Apocalypto".)
No dobra, było na poważnie, teraz muszę wam jeszcze zapewnić nieco rozrywki. (Tak Marysiu? Tylko to się liczy?) Jak również uzasadnić przecie ten tytuł, który was tu przecie przyciągnął, bo bez niego komu by się chciało oderwać od słodkiej piersi Ziemkiewicza czy innego K*wina, by przyłazić w takie zapoznane i po prostu dziwaczne miejsce.
No więc pan Gress, zastanawiając się pokrótce nad pochodzeniem nazwy naszego kontynentu, cytuje Nietschego (odkreślony!), który mówi coś w tym stylu, że: "
Europa jest kobietą, a kobiety, jak wiemy, czasem dają się uwieść bestiom. W tamtej starej legendzie był to byk, a dzisiaj niech mnie Bóg broni, bym miał wymienić nazwę tego stworzenia!" Było to, po prawdzie, powiedziane wiele lat przed UE i Merkelą, ale skoro i wtedy miało jakiś tam sens, no to co poza sensem może być w tym stwierdzeniu dzisiaj?
I na tę miłą nutę na razie się pożegnamy, nie płaczcie za bardzo! A więc pa!
triarius
P.S. 1 Byłbym zapomniał! Książka, o której mówiłem ładnie naświetla także okoliczności powstania tej przedziwnej ideologii Konecznego, którą z takim nabożeństwem... Wiadomo! Konkretnie to, dlaczego my zostaliśmy akurat Rzymianami (ach!), a Niemce akurat Bizantianami. Nie ma o tym nic oczywiście wprost, ale człek zaczyna sporo rozumieć.
P.S 2 Może jednak należało się zdecydować na ten doktorat z Historii Idei w Uppsali, skoro mimo wszystko daje się pisać tak dobre i tak uczciwe książki z tej dziedziny. Co za melancholijna konstatacja po latach!
