Pokazywanie postów oznaczonych etykietą kultura popularna. Pokaż wszystkie posty
Pokazywanie postów oznaczonych etykietą kultura popularna. Pokaż wszystkie posty

wtorek, sierpnia 14, 2018

Jedno B mniej, jedno B więcej...

Kameleon - to ci dopiero artysta!
Zachęcony ostrą jak przysłowiowa brzytwa dyskusją pod moim przedostatnim tekstem - dyskusja w sumie moja z jednym tylko człowiekiem o poglądach jednocześnie (turpe dictu) liberalnych i posoborowych, więc nigdy do niczego nie dojdziemy, ale kąpiel w pracowicie bitej pianie to też, jak się okazuje, może być miła odmiana od codziennej szarości i ęteraktywnych niedoborów - chciałem wam ludzie napisać coś o tej "mniej trudnej" muzyce, wrzucić kilka videjów z YT i w ogóle podkręcić sprawę tego grania na łyżkach, a jak Bóg da, to i na różnych ukulelach, bez której... Bez której poza ew. bicie smakowitej piany nie wyjdziemy.

Może kiedyś, na razie jednak poszedłem (ci ja) na nowy portal Coryllusów tego świata, mniejsza o to, czego przede wszystkim tam szukałem, no i przeczytałem (ci ja) dwa naprawdę interesujące teksty samego Guru, z całkiem interesującą dyskusją pod spodem. Jedno było o niejakim Szulkinie, rezyserze filmowym, który akurat był się przeniósł na łono Abrahama, i ewidentnie stanowił ubecką marionetkę dla ogłupiałej gawiedzi. Co dziwnie mnie mało zaskakuje, bo od dawna sądzę, że film, plus co najmniej jeszcze jedna dziedzina, o której da Bóg za chwilę, to były w PRL mateczniki wszelkich ubecji, i raczej trzeba się zastanawiać, dlaczego bywały tam, w filmie znaczy, bo w tej drugiej dziedzinie, o której za chwilę, moim zdaniem nie, rzeczy wartościowe.

Drugi tekst, który mi przypadł do gustu, był o tym, że słynny tekściarz przesławnego zespołu SBB i przesławnej Haliny Frąckowiak okazał się niedawno być pułkownikiem SB, piszącym pod pseudonimem. Poszedłem (ci ja) potem nawet na portal jakiejś lokalnej gazety - "Dziennik Zachodni" czy coś - gdzie napisali o tym dość długi i całkiem ciekawy artykuł. Można sobie poszukać. No i co teraz? Po pierwsze muszę, jak zwykle, pochwalić się, że dla mnie zespół SBB nigdy nie istniał, słyszałem to parę razy i kompletnie mnie to nie ruszyło.

Całkiem profesjonalne, ale profesjonalnie zrobionej muzyki rozrywkowej było w PRL pełno - problem był w tym, że starano się z tego zrobić wzgl. autentyczny rock, "taki jak na Zachodzie, ale nasz, PRLowski", i to za cholerę nie wychodziło. Bo i nie mogło - standardowe muzyczne wykształcenie i rock pasują do siebie jak pięść do nosa. Nie wiem i od lat łamię sobie głowę nad tym, po kiego grzyba ludzie słuchali, a nawet podniecali się, różnymi tam Dżemami, Dżamblami, Niemenami, SBB, Perfektem... Że już o Skaldach, No To Co, czy Trubadurach nie wspomnę - nawet nie z litości, tylko z obrzydzenia.

Na Trójce można było przecież złapać masę prawdziwej zachodniej "młodzieżowej" muzyki - problem był tylko raczej w tym, że jak się do czegoś dorwali, to człek mający, jak ja wtedy, radio włączone niemal 24/7 słyszał "House of the Rising Sun", "Nights in White Satin", czy, z innej nieco dziedziny (genialne przecież, choć akurat nie w tamtym topornym wykonaniu CCR) "Jambalaya on the Bayou" Hanka Williamsa trzy razy dziennie, i miał tego serdecznie dość.

Mniej to szkodziło z takimi rzeczami jak "Honkytonk Women" Rolling Stonesów - to muzyka, wbrew temu, co się wydaje różnym tam "znawcom" z drewnianym uchem, bardziej wyrafinowana, i zawsze czegoś nowego człek się potrafił dosłuchać. (A mówimy tylko o rocku, bo poza tym był jazz, ambitna piosenka francuska, całkiem sporo hiszpańskojęzycznych, bywała Amália, bywał Orlando di Lasso... To wszystko w PRLowskim radio!)

Dobra, powie ktoś, "Skaldowie i Trubadurzy" potrafię zrozumieć, ale co było nie tak z Niemenem? Niemen, odpowiem, był muzykalnym gościem (zresztą jakiś tam Białorusin, więc i inne geny, niż u naszego ludu o drewnianym przeważnie uchu, choć gumowych też nigdy nie brakowało), ale nie za mądry, chyba dość uległy charakter, a obskoczyła go zgraja agresywnie cwanych macherów, którzy, wykorzystując jego duży głos i potencjalny potencjał (!), za wszelką cenę próbowali z niego zrobić Murzyna i podbić w ten sposób świat. Złote wanny, brylantowe kible, kąpiele w szampanie. No i oczywiście Władza Proletariatu przy okazji.

Gość, Niemen znaczy, był fajny w swoich najwcześniejszych nagraniach - tych z gdańskiego "Żaka" chyba to było. "Czarny Orfeusz" itd., potem jeszcze z Niebiesko-Czarnymi (w sumie znośna trupa, choć dziwna, typowo komunistyczna organizacja), do "Kałakolczika" włącznie (choć trochę w tym nagraniu z głosem się nie wyrabia), potem to już był koszmar i Czerwono-Czarni, czyli koszmar do kwadratu. Tak to widzę.

Halina Frąckowiak była, jak pamiętam, ładna, i jakoś mnie przesadnie śpiewem nie odrzucała, ale nic nie pamiętam i nigdy by mi nie przyszło do głowy słuchać. Byli, jako rzekłem, Rolling Stones, było Canned Heat, byli The Doors, dopóki nie zrobiono o Morrisonie filmu dla lemingów... Na krajowym rynku dla mnie był kabaret Elita, Starsi Panowie, pierwsza płyta plus parę drobiazgów Młynarskiego... Lubiłem garażowy (z wrocławskiego "Pałacyku" w rzeczywistości) zespół Romuald i Roman, byli tacy autentyczni i nie pokazywano ich niemal wcale ludowi... Ale Jezu, jakie to było słabe, jak się teraz tego słucha na YT! (Fakt, że lepszy sprzęt i trochę nagraniowych bajerów sporo by tu zmieniło, przynajmniej dla naszych niezawodnych "znawców".)

Taraz będzie clou... Mógłbym w sumie napisać coś b. krótkiego i z cholernym kopem... Ale po co pisać krótko i z kopem, jak można długo i zawile? No więc wszyscy się tak cholernie teraz dziwują, że ten natchniony tekściarz - a w istocie NIELUDZKI WPROST GRAFOMAN, jak widać na podstawie fragmentów, które nam pokazano... Którymi tak się nasi Genialni Artyści (Frąckowiak i Skrzek z SBB) zachwycają... Grafoman na skalę, przy której Osiecka w swych najgorszych momentach to Dante skrzyżowany z Wergiliuszem... No więc ten genialny tekściarz okazał się być ubekiem i to jest szok. Nikt z naszych Genialnych Artystów nawet się tego nie domyślił i w ogóle.

No to ja mówię tak... Jeszcze raz - jak się nazywał ten cudowny zespół, że spytam? SBB, tak? Co miało być skrótem - słyszałem parę razu te uczone egzegezy, choć, jako rzekłem, ta muzyka kompletnie do mnie nie przemawiała, ideologia też nie - skrótem miało być raz od "Silesian Blues Band", a innym razem od "Szukaj Burz Buduj"... I jeszcze jakaś inna oficjalna wersja też tego istniała. No a jak się nazywała tajna policja w PRL? SB, tak? No i teraz - wyobraźcie sobie, że macie kapelę i dla niej wymyślacie nazwę... Będzie to nazwa tak zbliżona do nazwy ukochanej przez rodaków komuszej tajnej policji? No bo przecież bardziej zbliżonej nazwy trudno sobie wyobrazić, prawda? Nazwalibyście swoją kapelę np. "Gesztabo"? To przecież dokładnie to samo!

SSB być nie może, bo to SS, ale za to podwójne B... Takie trochę rozciągnięte B, lekko się potykając... ("SB wyszeptane zakochanymi wargami Michnika", jak mi przyszło do głowy po paru dniach. Bo Michnik się cudnie zacina, jakby ktoś nie wiedział.) Albo właśnie SMAKUJĄC te rozkoszne dźwięki, to jak najbardziej. Słowo staje się dłuższe, o całe 50 procent, a przez to i smakowitsze. I przecież nadal każdemu przytomnemu człowiekowi SBB musi się kojarzyć ze znajomym SB. Czy nie? Czyżbym się mylił?

No więc, jeśli mam (ci ja) rację, to jak to świadczy o członkach tej kapeli, o otaczających ją macherach, o zamiarach i planach tych wszystkich ludzi, o ich celach i inspiracjach? I o tym, czy naprawdę aż tak ich ta ubecka przeszłość ich natchnionego tekściarza mogła zaskoczyć. Zastanówcie się nad tym, a może i parę innych rzeczy wam się wyjaśni - na temat waszej własnej przeszłości, na temat waszych (mniej lub bardziej) artystycznych idoli, na temat tego, co mamy dzisiaj i co będziemy ew. mieć w przyszłości.

Jak to się daje wytłumaczyć? Nie do końca to rozumiem, ale widzę kilka możliwości: albo to miało oswajać lud z Obrońcami Najlepszego z Ustrojów, albo miało stanowić haka na naszych natchnionych artystów, albo było spontanicznym wyrazem miłości z ich strony... Może jakiś rodzaj satanizmu? W każdym razie nijak nie potrafię sobie wyobrazić, że oni albo tego podobieństwa nie dostrzegali i nikt im na to nie zwrócił uwagi, albo że "po prostu" nie widzieli w tym problemu, co by zresztą samo w sobie było już problemem, i to sporym.

No dobra, powie nasz Niewierny Tomasz, a jaka to jest ta druga dziedzina PRLowskiej kultury, w której Pan T. z trudem dostrzega cokolwiek poza ubeckimi (i innymi rusko-komuszo-partyjnymi) machinacjami? Jest to właśnie popularna (tzw.) muzyka - czy to nie oczywiste? A właściwie to myślę teraz nie o całej, tylko o tej "młodzieżowej".

Teraz dziękujemy sobie nawzajem wylewnie za owocne spotkanie, każdy podaje rękę kilku najbliższym sąsiadom, po czym, nie zwracając na siebie za bardzo uwagi, idziemy do domu rozmyślać nad mechanizmami działania PRLu i ich wpływem na nasze obecne gusta. Tak? No to pa i do następnego razu!

OK, znajcie moje serce - oto linek: http://www.dziennikzachodni.pl/artykul/81338,o-esbeku-ktory-pisal-piosenki,4,id,t,sa.html

triarius

P.S. Na temat kultury w PRL miałbym jeszcze sporo do powiedzenia i nie wszystko aż tak przygnębiające, jak to tutaj, bo były tam przecież sprawy, o jakich w koszmarze III RP nie możemy nawet marzyć. Zapraszam ew. chętnych do dyskusji na te tamaty.

piątek, sierpnia 21, 2009

Neo-Spengler o kulturze młodzieżowej i krachu dot-comów

Dzisiaj moje własne tłumaczenie tekstu, na który ktoś mi jakiś czas temu zwrócił uwagę. Autorem jest David P. Goldman pisujący w "Asia Times" pod pseudonimem Spengler. Miałem już tu zresztą chyba jakieś dwa lata temu jego tekst, poświęcony wymieraniu narodów Europy Wschodniej - bardzo sensowny i bardzo pesymistyczny. Można go poszukać.

O Davidzie P. Goldmanie, którego w tytule pozwoliłem sobie żartobliwie nazwać Neo-Spenglerem, można sobie poczytać w wikipedii, oto link: http://en.wikipedia.org/wiki/David_P._Goldman. (W tym przypadku chyba wikipedia za bardzo nie łże.) Postać jest naprawdę interesująca. W największym skrócie powiem, że nie gościmy tu często tradycyjnych, religijnych amerykańskich Żydów, a autor poniższego tekstu jest właśnie kimś takim. (Panie Bratkowski, larum grają!) W dodatku w młodości był Żydem ostro lewicowym - socjalistyczno-syjonistycznym na dodatek!

Potem jednak nawrócił się na Reaganizm, i w jego przypadku bym się nie czepiał, że to jakaś obłuda czy pokrętny zamiar. Jeszcze później... Ale to już wiecie. Gość jest naprawdę człekiem renesansu (muzyka, wielka bankowość, no i ta publicystyka). Sam mówi o sobie, że "pisze z judeo-chrześcijańskiej perspektywy, często koncentrując się na czynnikach ekonomicznych i demograficznych", jego tematy to "śmiertelność narodów i jej przyczyny, zachodni sekularyzm, azjatycka anomia, i niezdolny do przystosowania się islam".

Sam fakt, że ten publicysta wybrał sobie pseudonim Spengler, stanowi poniekąd gwarancję, że warto go tu przedstawić. (Swoją drogą, jaki ten fakt stanowiłby trudny orzech do zgryzienia dla tak licznych ostatnio zawodowych tępicieli antysemityzmu i faszyzmu! Gdyby oczywiście ci ludzie takich trudnych zagwozdek zawodowo nie unikali.)

A oto jego tekst, którego oryginał można znaleźć tutaj. (Swoją drogą prosiłem ich o zgodę na przetłumaczenie, ale email do mnie wrócił, więc cóż.)

Spengler (David P. Goldman)

Akcje internetowe i klęska młodzieżowej kultury

Asia Times Online, rok 2001

Internet stał się rutyną, ubolewa komentarz na pierwszej stronie "Przeglądu Tygodnia" w New York Times z 25 sierpnia. Mimo nadziei niektórych "krytyków kulturalnych", iż internet "zdemokratyzuje media" dzięki swemu niskiemu kosztowi wejścia, ta dystopiczna wizja kulturalnej cyberprzestrzeni zawaliła się. Internet pozostaje użyteczny jako system odnajdywania dokumentów i elektroniczna tablica ogłoszeniowa.

Niemal rok temu przekonywałem w tym samym miejscu, że gdyby akcje internetowe naprawdę były rzetelnie wycenione, musielibyśmy dojść do wniosku, że ludność świata musi spędzić następne stulecie kupując pornografię, popularną muzykę i przeróżne artykuły online. Tym, co leżało u podstaw (ówczesnej) hojnej oceny wartości akcji firm technologicznych, była futurystyczna wizja mentalnych insektów, bezsilnie przyciąganych do cyberprzestrzennej świeczki i wpadających w płomienie zglobalizowanej kultury młodzieżowej.

Teraz, kiedy kurz osiadł już na rynkach akcji, pośmiertne badania owych iluzji mogą się okazać zabawne. Pękniecie internetowej bańki ma szersze kulturowe i polityczne znaczenie: informuje nas ono, że oślizgły potok popularnej kultury sączący się z amerykańskich mediów komercyjnych i rozlewający się po świecie, nie zniszczy twardego podłoża starych kultur, które go poprzedzały. To przerażająca perspektywa, z powodów, które spróbuję wyjaśnić.

Zacząć należy od tego, że "kultura młodzieżowa" to oksymoron. Młodzież nie tworzy kultury, tylko ją dziedziczy. Dzieci we wszystkich kulturach oczywiście bawią się ze sobą spontanicznie, ponieważ ich Spieltrieb (instynkt zabawy) jest wrodzony. Młodzież we wszystkich kulturach zakochuje się równie łatwo, ponieważ hormony dyktują jej takie zachowanie. Ten rodzaj muzyki, który towarzyszy rytuałom godowym znajdzie natychmiastową akceptację od Tallahassee do Timbuktu, jednak kultura jako taka, to całkiem inna sprawa.

Co mamy na myśli mówiąc "kultura"? T S Eliot twierdził, że to nie jest nic innego niż religia: Jest to cały kompleks asocjacji i odniesień mówiących nam kim jesteśmy i skąd przychodzimy. Angielska literatura (obecnie zdominowana przez pisarzy z subkontynentu indyjskiego), wymaga, abyśmy pisali zgodnie z od dawna zarzuconymi gadłowymi głoskami jezyka anglo-saksońskiego ("light" a nie "lite"), ponieważ język niesie w sobie swą własną historię. Wypowiedź człowieka wykształconego to mozaika cytatów, ciągłe odniesienie do przeszłości.

Dlaczego mamy kulturę? Dlaczego wszelkie te pozornie sensowne próby wprowadzenia do angielszczyzny fonetycznej ortografii skończyły się marnie? Powód jest taki, że potrzebujemy naszej przeszłości. Wszystkie kultury oddają kult w świątyni swych przodków. Istnieją one, aby odegnać przeczucie śmierci.

Zerwanie nici ciągłości z przeszłością oznacza, że nie mamy sensownej przyszłości poza naszą własną fizyczną egzystencję. Fakt, jest całkiem możliwe, by całe ludy żyły jedynie dla własnej przyjemności, nie czując nic w związku z grożącym im w przyszłości wymarciem. Jakże inaczej moglibyśmy wytłumaczyć fakt, że w Europie i Japonii współczynnik dzietności ledwie sięga połowę wartości potrzebnej do utrzymania liczebności populacji? Wojny światowe zdyskredytowały ich tradycyjne kultury i ich ludność wydaje się nie dbać o własne przetrwanie. To oczywiście nie może być zachowanie typowe dla ludzi, bowiem wtedy po prostu nie byłoby ludzkiego gatunku.

Inaczej niż zwierzęta, ludzie potrzebują czegoś więcej niż tylko potomstwa: potrzebują potomstwa, które ich będzie pamiętać. Rozważmy dwie możliwości: pierwsza taka, że po śmierci będą o tobie pamiętały pokolenie twych dzieci i dzieci twoich dzieci; druga taka, że twoje dzieci zostaną porwane przez jakąś obcą kulturę, wychowane w innym języku, bez znajomości swego pochodzenia i nic nie wiedzące o twojej śmierci. Która z tych możliwości jest dla ciebie przyjemniejsza?

Kultura to substancja, z której przędziemy złudzenie nieśmiertelności (to, czy nieśmiertelność rzeczywiście istnieje, jest kwestią osobistych przekonań religijnych i nie wchodzi w zakres tej dyskusji). Często różne grupy etniczne raczej zginą, niż porzucą swój "sposób życia". Pierwotni Amerykanie często od asymilacji wybierali walkę prowadzącą do całkowitej własnej zagłady, ponieważ asymilacja oznaczała porzucenie zarówno własnej przeszłości, jak i własnej przyszłości. Historyczna tragedia następuje na ogromną skalę, kiedy ekonomiczne lub strategiczne warunki podcinają materialne warunki życia jakiegoś ludu, którzy mimo to nie potrafi zaakceptować asymilacji do innej kultury. To właśnie wtedy całe ludy walczą na śmierć i życie.

Krótko mówiąc, "kultura młodzieżowa" to bezsensowne wyrażenie, ponieważ młodzi nie potrzebują kultury, jako że czują się nieśmiertelni. Ludzie starsi żyją z przeczuciem śmierci i tworzą kultury w nadziei oszukania swej śmiertelności.

Jednak łatwowierny świat przywiązuje taką wagę do triumfu globalnej młodzieżowej kultury, że internetowym akcjom przypisał wartość idącą w miliardy dolarów. "Światowa muzyka" miała być motorem wzajemnego zrozumienia. Rozprzestrzenianie się popularnej kultury miało nas zhomogenizować. Mieliśmy wszyscy złapać się za ręce i śpiewać "Zbierzmy się wszyscy razem i niech nam będzie fajnie".

Popularna kultura ma oczywiście swoje oddziaływanie, ale jako instrument w służbie autentycznych kultur, na które wpada. Cóż może być bardziej niewinnego niż amerykański program dla małych dzieci "Ulica Sezamkowa"? Otóż istnieje klon "Ulicy Sezamkowej" w oficjalnej telewizji władz Palestyny, którego słowa brzmią w przekładzie tak: "Kiedy urosnę, zostanę zamachowcem samobójcą". Palestyńska telewizja wyświetla także muzyczne videa z tym samym motywem, dla nastoletniej publiczności.

Załamanie się wyceny akcji internetowych było wczesnym ostrzeżeniem, że stare kultury nie dadzą się tak łatwo wepchnąć do miksera. Następne ostrzeżenia mogą się okazać nieco bardziej dobitne.

triarius
---------------------------------------------------
Caeterum lewactwo delendum esse censeo.