Ten wpis jest z samej swojej natury nieco dziwny i prawdopodobnie mało kto ma powód go czytać. Jest to kawałek do szpiku kości liberalny - w tym naszym tygrysicznym sensie, że dla forsy. Po prostu dla chleba chcę sprzedać serwisowi poświęconemu Tai Chi, anglojęzycznemu oczywiście, bo u nas nikt mi nic nie zapłaci, swój tekst. Ponieważ dla forsy i bez figlasów od razu pisze mi się niezwykle ciężko, wymyśliłem, że spróbuję napisać to po polsku, a potem przetłumaczyć. Może będzie łatwiej, choć pewności nie mam.
* * *
Tai Chi jako realna walka (spojrzenie z zewnątrz)
Do niedawna patrzyłem na Tai Chi mniej więcej tak, jak zapewne większość ludzi względnie aktywnie uprawiających sztuki walki. Czyli że to coś, co mnie być może kiedyś czeka - jeśli dość długo pożyję - i co, jeśli nastąpi, to mniej więcej wtedy, co karmienie kaczek w parku czy Bingo w osiedlowym klubie. To lepsza alternatywa dla tych dwóch rzeczy, zgoda, ale coś w sumie podobnego.
Choć może faktycznie ze mną było jednak nieco lepiej w tym względzie. W młodości z dużym przekonaniem zajmowałem się ćwiczeniami medytacyjno-koncentrującymi i uważam, że sporo mi to dało. Nie mam też wątpliwości, że skomplikowane ruchy, takie jak np. w Tai Chi, wykonywane wolno i z pełną kontrolą, to coś bardzo użytecznego w sprawach takich, jak sztuki walki. Choćby dlatego, że o ile często powtarzane ruchy wykonywane z sub-maksymalną szybkością (np. na zmęczeniu) zmniejszają naszą szybkość, to ruchy wolne tego nie czynią.
Inną zaletą takiego sposobu poruszania się, jaki występuje w Tai Chi jest nabywanie umiejętności kontroli napięcia mięśni. Jestem absolutnie przekonany, że nie tylko umiejętność maksymalnego napięcia mięśni, poprzez mobilizację maksymalnej ilości włókien, umożliwia szybkie, silne ruchy, ale także umiejętność ich rozluźniania w miarę potrzeby.
W końcu mięśnie najczęściej działają w przeciwstawnych parach i jeśli po obu stronach będą napięte, to dana kończyna pozostanie nieruchoma. Stawiająca skuteczny opór zewnętrznej sile, zgoda, co oczywiście bywa dokładnie tym, o co chodzi, ale jeśli chodzi nam o dynamiczny ruch, to potrzebujemy nie tylko napięcia właściwych mięśni, ale także rozluźnienia innych.
Nikt nie musi mnie przekonywać, że taka np. umiejętność powolnego podniesienia nogi bez zamachu i przyruchów, to wcale nie jest coś, co każdemu przyjdzie łatwo. Więcej powiem - to nie jest coś, co przyjdzie łatwo nawet niejednemu młodemu i silnemu człowiekowi! W Tai Chi jest zaś sporo innych tego typu, pozornie łatwych, a w istocie sporo wymagających postaw i ruchów - z obciążeniem niemal całkowicie na jednej nodze, w niskim wypadzie...
Poza tym są tam pozycje na jednej nodze, których dłuższe utrzymanie wymaga sporo równowagi, a równowaga jest ważna, wiąże się z siłą i sprawnością mięśni, o których rzadko myślimy i jeszcze rzadziej próbujemy je rozwijać (np. mięśnie stopy, plus oczywiście "rdzeń" znany z Pilatesa), równowaga też wyraźnie pogarsza się zazwyczaj z wiekiem - czemu Tai Chi, w odróżnieniu od Bingo czy karmienia kaczek, skutecznie zapobiega.
Poza tym, by powrócić do wyjaśniania, dlaczego dla mnie, w odróżnieniu od większości ludzi trenujących grappling czy inny kickboxing, Tai Chi było jednak nieco mniej obce i mniej kojarzyło mi się ze starczą gimnastyką w pseudo-mistycznym sosie, muszę dodać, że choć nigdy "oficjalnie" nie ćwiczyłem żadnych chińskich sztuk walki, poznałem trochę ich technik z książek, które pilnie studiowałem, i niektóre przyswoiłem sobie na tyle, że stały się dla mnie naturalne także w różnych innych kontekstach. Wiele, jeśli nie wszystkie, technik Tai Chi występuje także w różnych szkołach Kung Fu i stąd ja je jakoś tam znam.
Krótko mówiąc daleki zawsze byłem od lekceważenia Tai Chi, ale też nie kojarzyło mi się ono z jakąś "realną walką", a to zawsze chyba najbardziej interesowało mnie w sztukach walki. (Nie to, żeby samemu tracić zęby i doznawać wstrząsów mózgu, czy komuś to fundować, tylko że to, co trenuję, powinno się potrafić sprawdzić także w realnych warunkach.) Tai Chi mi się z tym nie kojarzyło i chyba mało jest ludzi, których by to dziwiło.
Tak było aż do momentu, gdy dano mi szansę obejrzenia pewnego kursu walki wręcz na DVD. Nie pamiętam teraz jego autora, ani tytułu, ale autorem był gość od trzydziestu lat pracujący jako policjant w cywilu w najbardziej ponurych dzielnicach Chicago, którego cała walka wręcz, a musiała ona nieźle się w realu sprawdzać, była wzięta z Tai Chi właśnie. I gość to na tej płycie pokazywał - najpierw klasyczna forma... Z odpowiednią chińską nazwą, a jakże! Tygrysy, wachlarze, i co tam jeszcze... A potem zastosowanie danej techniki, przy czym partnerem tego policjanta był drugi tego typu gliniarz, jego uczeń i partner, czarny i wyglądający już absolutnie na hiper-twardziela.
Wszystko to w dodatku było filmowane w scenerii jakichś opuszczonych, zrujnowanych fabryk. Żadnych w każdym razie jedwabi, kwiatów czy nastrojowej muzyki. No i, trzeba sobie rzec, że techniki pokazywane przez tych panów wyglądały na naprawdę skuteczne. Nikt się tam dobrowolnie nie podkładał w każdym razie, ataki przeciwnika, na które odpowiedzią było to Tai Chi, były realistyczne,,, W sumie robiło to wrażenie, i to jak najbardziej pozytywne wrażenie.
Od tego czasu zacząłem dość pilnie polować na książki i publikacje na temat Tai Chi, udało mi się też znaleźć jeden bardzo interesujący kurs video na ten temat - choć nadal trudno by było powiedzieć, że to, co się zazwyczaj w tej kwestii ogląda stanowi jakąś moją wielką pasję, czy że zainteresowanie tą sztuką wyparło zainteresowania całą masą innych sztuk i metod walki, czy choćby metod treningu. Jednak pilniej studiuję teraz wszelkie docierającą do mnie informacje na ten temat, rozglądam się za książkami, a do tych technik Kung Fu, które sobie już dawno temu przyswoiłem, nabrałem jeszcze więcej przekonania i postrzegam je czasem w nieco innych kontekstach.
To był wstęp, teraz jeszcze chciałbym nieco powiedzieć o tym, jak właściwie wyglądało owo chicagowskie Tai Chi nadające się do zwalczania niebezpiecznych bandytów, oraz czym się moim zdaniem różni takie jego zastosowanie od tego, co się normalnie ogląda. Krótko mówiąc, chciałem się podzielić moimi całkiem prywatnymi opiniami na temat tego, jak należy zaadaptować Tai Chi, by stało się skuteczną metodą walki w realnych sytuacjach, oraz różne takie związane z tym sprawy, jak za i przeciw, zalety, wady, ograniczenia, i co tam jeszcze.
OK, jeśli w ogóle, to jednak w następnym odcinku. (Niewykluczone też, że np. od razu napiszę ten drugi odcinek po angielsku i dla chleba, więc tutaj już nic więcej o tym nie będzie. Mam niepłonną, że jeśli ktoś się na czytanie tego, z jakich sobie tylko wiadomych względów, połaszczył, to i tak, nawet bez dalszego ciągu, czasu nie zmarnował. Ale nil desperandum - może tu też to dokończę.)
triarius
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz